Conversas: ‘Een menselijke oefening in openheid’

23 november 2016

conversas-1
Praten over je werk en passie met vrienden en vreemden. Het lijkt zo vanzelfsprekend, maar volgens de Portugese kunstenares Constança Saraiva nemen we er soms maar weinig tijd voor. Elke woensdagavond organiseert ze samen met Oana Clitan en Harrie Bots bij galerij Joey Ramone ‘Conversas’ , een gespreksavond waarbij mensen ‘gericht en open’ over hun passies kunnen praten.

Constança kwam in 2012 op het idee toen ze samen met een vriendin door haar toenmalige woonplaats Lissabon liep. ‘We hadden het over werk, maar kwamen er plots achter dat we eigenlijk helemaal niet van elkaar wisten wat we nu precies met ons werk deden.‘

Volgens de kunstenares had ze het altijd over van alles met vrienden, maar was er nooit genoeg ruimte of tijd om te vragen naar wat ze nu écht bezighielden. Ze besloot hierop iedere week één avond in haar Portugese atelier vrij te houden om met vrienden gericht te praten over hun werk.  Al snel namen deze vrienden weer andere vrienden mee. ‘Voor we het wisten hadden we vreemden over de vloer die iets met ons wilden delen.’

Deze wekelijkse gesprekken, ook wel Conversas genoemd (conversaties in het Portugees), kregen een steeds duidelijker stramien.  Elke woensdagavond werden drie sprekers, of Conversadores, uitgenodigd die elk een half uur over hun werk mochten praten. Constança nam het idee mee naar Rotterdam, waar in galerij Joey Ramone nu ook elke woensdagavond een Conversas plaatsvindt.

Gepassioneerd

Het gaat bij Conversas al lang niet meer alleen over werk of kunst. Daarnaast is de gespreksavond niet alleen bedoeld voor kunstenaars. Iedereen is welkom, van de fabrieksarbeider tot de bioloog. ’Als je maar gepassioneerd bent over een onderwerp en dat graag wil delen. Je kan vertellen over een project of een droom waar je mee bezig bent, maar ook net zo goed over lekker eten, je huisdier of een boek dat je leuk vindt’, legt Constança uit. ‘Ik geloof uiteindelijk dat iedereen wel iets interessants heeft om te delen. Je hoeft als Conversador verder geen specialist te zijn. Een wiskundedocent kan hier ook net zo goed over schilderijen praten.’

Bij Conversas is er één belangrijke stelregel. ‘Het moet een gesprek worden, geen presentatie.’ Zo mogen alle aanwezigen de Conversador te allen tijden ondervragen of onderbreken. ‘Als je niet snapt wat de Conversador vertelt dan mag je dat zeggen, als je het ergens niet mee eens bent dan kan je dat direct duidelijk maken. Als je iets aan het gesprek wilt toevoegen doe dat dan, er zijn hier letterlijk geen stomme vragen.’

Volgens Constança gaat het vooral om het plezier van het delen, maar is er genoeg ruimte voor kritiek. ‘Daarom hopen we altijd op een goede mix van mensen. Als kunstenaars zijn we gewend om eensgezind te praten over ons vak. Als er dan opeens een bioloog of filosoof tussen zit die kritische vragen stelt, krijg je vaak hele interessante nieuwe inzichten.’

Huiselijke sfeer
Meestal doen er zo’n 10 tot 30 mensen aan Conversas. Volgens Constança gaat het dan ook om de kwaliteit van het gesprek en niet om de kwantiteit. ‘Het liefst hebben we dat iedereen meedoet. Met een kleinere groep gaat dat makkelijker, dan zijn mensen minder verlegen om iets te zeggen.’  De setting van Conversas is dan ook heel huiselijk. De sprekers hebben geen podium en zitten vaak op ooghoogte met het publiek. Alles om het gesprek te bevorderen.

Het komt vaak voor dat een Conversador zijn verhaal niet afmaakt. Na 30 minuten stopt het gesprek namelijk en wordt er overgegaan op een ander onderwerp. ‘Maar dat is ook niet erg. Het doel is niet  om het verhaal te eindigen, maar om een organisch gesprek te voeren, dat door de hele groep wordt gestuurd.’ Volgens Constança moet er het gevoel zijn dat iedereen er bij hoort. Net alsof je met vrienden in het café een drankje doet.

Menselijke oefening in openheid

Inmiddels kent Conversas een vaste kern mensen die elke week terugkomt en zijn er uit alle gesprekken veel samenwerkingen, vriendschappen en zelfs liefdes ontstaan. Daarnaast raken steeds meer mensen geïnspireerd om hetzelfde te doen in andere steden. Zo zijn er al Conversas in bijvoorbeeld Londen, Milaan en Berlijn.

‘Ik denk dat veel mensen dit ook wel nodig hebben’, legt Constança uit. ‘In deze individuele maatschappij zijn we vaak zo gefocust op onszelf, onze vriend of vriendin of onze baan. We zien vaak niet wat er om ons heen gebeurt. Dit is een soort menselijke oefening om weer open te zijn. Om te delen en te luisteren en te accepteren wat anderen zeggen. Soms vergeten we dat wel eens, of hebben we daar moeite mee. Zelfs als we met vrienden zijn.’

Elke tien Conversas  volgt er een publicatie over de gesprekken van Conversas. Een grafisch kunstenaar, fotograaf of tekenaar maakt dan een tastbare herinnering. ‘Dat kan in de vorm van een boekje zijn of bijvoorbeeld een foto of tekening. Als herinnering. We notuleren en filmen niet.  Bij Conversas gaat het namelijk om het moment en de interactie, niet om wat er allemaal exact is gezegd.’

Conversas vind tot eind november elke woensdagavond om zeven uur plaats in galerie Joey Ramone.

Iedereen is welkom. Entree is gratis.

Facebook : Conversas Rotterdam

www.conversas.net