De geschiedenis van Het Ouwe Westen in 1000 voorwerpen (35)

19 december 2016

Het mysterieuze kanon
Het mysterie van het kanon

Is het een herinnering aan het VOC-verleden? Heeft hier ooit een belangrijke historische slag plaatsgevonden? Heeft iemand het laten slingeren? Of is het een uit de hand gelopen grap? De oorsprong van Het kanon, te vinden op het Hermesplantsoen, nabij het Oude Tramhuisje, is een mysterie.

Omgeven door een druk verkeersknooppunt, het terras van snackbar Tramhuis Mac El Aviv en de moderne winkels van de Oude Binnenweg valt het historisch ogende kanon een beetje uit de toon. Er staat geen enkel bordje bij en nergens staat een jaartal in gegraveerd.  Alhoewel het niet meer is weg te denken uit het straatbeeld, lijkt niemand te weten waar dit gevaarte vandaan komt en hoe het ooit op het Hermesplantsoen terecht is gekomen. Navraag bij Centrum voor Beeldende Kunst Rotterdam (CBKR) levert weinig op. Het CBK beheert alle beelden langs de Westersingel, maar heeft geen enkele registratie van het kanon. Wél weet men te vertellen dat op dezelfde plek ooit het beeldje ‘Fikkie’ stond.  Dit hondje met bijbehorende drol (gemaakt door  Joeki  Simák) werd in 1963 door studenten van sociëteit Hermes aangeboden aan de stad.  Vandaar de naam Hermesplantsoen.

Een paar jaar later, in 1971, werd het Oude Tramhuisje door ondernemer W.F. Marquart op het plantsoen geplaatst. Het huisje diende in 1900 als tramhuis van de RETM op het Oude Beursplein en verhuisde daarna zes keer van plek. Marquart maakte er een chique antiek restaurant van dat tegenwoordig dus dienst doet als snackbar. Het Oude Tramhuisje overschaduwde Fikkie, waardoor het een beetje in de vergetelheid raakte. Om weer ‘onder de mensen te komen’ verhuisde het hondje in 1975 naar de Oude Binnenweg.

Nam het kanon hierop de plek van Fikkie in? Ook in het Stadsarchief vinden we geen antwoord op deze vraag. Nergens wordt gewag gemaakt van een kanon. Het enige spoor van het kanon is te vinden in een krantenartikel van De Telegraaf uit 1968. Marquart kondigt hier in een interview de verhuizing van het  Oude Tramhuisje naar het Hermesplantsoen aan. Hij vertelt ook over de wens om er een kanon bij te plaatsen. Deze zou 300 jaar geleden dienst hebben gedaan bij de Oostindische Compagnie. Verdere informatie ontbreekt.

Weet iemand meer over het kanon? Stond het kanon er al vóór 1975? Is het echt een 300 jaar oud kanon? En waar komt het vandaan? Mail uw kennis van het kanon svp naar buurtkrant@aktiegroepoudewesten.nl.